Vakantie Marokko vertrek 2 januari 2010
Om half tien rijden we thuis weg. Nog even langs de boekhandel voor het boek van Tatiana de Rosnay ‘Die laatste zomer’ en witte bolletjes en krentenbollen bij Albert Heijn. Dan zwaaien we nog even naar pa en ma, als we langs het Voogdplein rijden.
Om 10 uur precies rijden we het terrein voor de brandweerkazerne op de Emmalaan op.
Anke, Dave, Sanne en Rowan, Berry en Franka, Henny, Thierry, Jill en Serge staan ons al op te wachten. Even later komen ook Ria en peter aanrijden. Het is een warme ontvangst en het doet ons allen redelijk wat. Van Henny krijgen wij een stamppottenboekje en de mannen een oranje muts van Unox. Ik geef Ria een hyacint, zodat we in Marokko toch een beetje Nederlandse lucht ruiken.
Om kwart over tien rijden we dan toch weg.
’s Middags om drie uur zijn we in Ernzen. Ria en Peter maken kennis met Caro, Pitti en de knullen. Ze hebben een mooie bos tulpen meegenomen. Onze cadeautjes (kerstpakket, Canon EOS 1000D, een kerstkrans met papieren euro’s en niet te vergeten het memoryspel) vallen goed in de smaak. We drinken een kop koffie en rijden dan naar Mersch om wijn in te slaan. ’s Avonds eten we frites met sla en ham. Luc maakt een heerlijk toetje met ananas, honing, appelvlaai en slagroom.
Van Caro en Pitti krijgen wij ook een vakantiepakket met allerlei lekkers en…… een nieuwe slaapplaats voor mijn gebit. We liggen al vroeg op bed. Morgen begint het echt. Gereden 316 km
Zondag 3 januari
We hebben heerlijk geslapen. Het sneeuwt en niet zo’n klein beetje. Piet en Ria halen verse broodjes in Larochette, ik kook eitjes en we ontbijten heel gezellig met elkaar. We tanken water en rijden om tien uur weg. Voorbij Metz is de sneeuw verdwenen en schijnt de zon. Het is erg rustig op de weg. Om kwart over vier stoppen we op de camperplaats in Beaune. We maken na het eten een kleine wandeling. Om half negen komt Peter met het slechte nieuws, dat de kraan van de camper kapot is: 100 liter water tussen de vloer in de camper gelopen. We gaan morgen dus eerst naar een camperzaak om een nieuwe kraan te kopen. Gereden 387 km
Na een gezellige avond in Luxemburg zijn we zondagmorgen vertrokken. Het sneeuwde, maar er was al gestrooid op de berg. Na Metz verdween de sneeuw al gauw en maakte plaats voor een zonnetje.
We stoppen om vier uur in Beaune op de camperplaats. ’s Avonds begeeft de kraan in de camper van Peter en Ria het. Gevolg: 100 liter water in alle lades en de garage. Ze hebben de hele avond gedweild, maar Peter heeft de kraan wel kunnen maken. Vandaag gereden 387 km
Maandag 4 januari
Via Clermont Ferrand, Beziers, Millau (over de nieuwe brug, die helemaal in de wolken ligt) naar Montpeyroux onder Lodeve. Vandaag hebben we sneeuw, mist, regen. We stoppen bij een cave om water (ja echt) te tanken voor Peter en Ria. Alles is afgesloten, dus we doen dit met twee gieters. We overnachten in het dorp op een pleintje. Het was lang en zwaar vandaag: 555 km
Dinsdag 5 januari
Het heeft de hele nacht geregend. Het wordt weer een lange dag vandaag, maar net zo vermoeiend als gisteren. We rijden tot le Boulou Route National. Daarna gaan we over de autobaan. Het regent met tussenpozen toch weer de hele dag. Om half vijf staan we in Tarragona op een parkeerplaats bij de haven. Een prachtige plek met uitzicht over de Middellandse zee. Een… het is droog. Om zes uur worden we verrast door een prachtig vuurwerk vanuit de stad. Ria krijgt een sms’je van Wil Klaris. Zij vraagt of we zondagmiddag meegaan naar de Nieuwjaarsreceptie van de Hollandse club. Dat willen we natuurlijk niet missen. Na het eten wandelen we naar het centrum. Het is feest alom. We komen er niet echt achter, maar we vermoeden dat Driekoningen wordt gevierd. Op de terugweg vindt Peter een portemonnee met pasjes, visa en rijbewijs. Morgen dus eerst naar het politiebureau. Gereden 441 km
Woensdag 6 januari
De zon schijnt. Het wordt een prachtige dag. We rijden om tien uur weg naar Peniscola. Om twaalf uur staan we aan de haven en drinken koffie buiten in het zonnetje. Na het eten lopen we naar de oude stad. We vallen met onze neus in de boter. Er is een processie voor Driekoningen. We genieten van de harmonie. Het verhaal van Driekoningen wordt uitgebeeld. De mensen zien er in hun kostuums prachtig uit. De notabelen van de stad mogen het kindje Jezus kussen, het gepeupel mag een hand geven. Er is toch in 2000 jaar maar weinig veranderd!
We wandelen naar het hoogste puntje van de oude stad en als we weer beneden zijn pikken we een terrasje aan de haven. Heerlijk in de zon 15⁰. Biertje, wijntje, gebakken inktvis…. Dit is vakantie! Nederland ligt plat door sneeuw en vorst en wij zitten in de zon. Sorry mensen, maar we gniffelen wel even.’s Avonds komt de guardia cevil op de camperplaats. We mogen hier niet overnachten, maar wel op de playa. In minder dan een half uur zijn we verkast en staan we aan ze zee langs de boulevard. Gereden 422 km
Donderdag 7 januari
Het heeft de hele nacht weer geregend. We rijden om 9 uur en besluiten toch naar Alicante te rijden en Benidorm te laten liggen.
Om drie uur staan we aan de haven in Alicante. We maken tussen de buien door een kleine wandeling. We hebben ook internet, dus foto’s bekijken, stukje schrijven en op het weblog zetten.
Als we de post checken zijn we verrast door de reacties. Wat leuk!!! Allemaal bedankt mensen en blijf zo enthousiast. Speciaal voor Stanley: Fijn dat de operatie geslaagd is. We wensen jou en alle Hoffjes een heel goed jaar toe. Gereden 368 km
Vrijdag 8 januari
We rijden om negen uur. Het is droog. We nemen de A7/E15 naar Almeria. Tussen de middag stoppen we in Lorca om te tanken en wat boodschappen te doen in een prachtig nieuw winkelcentrum met een gigantische Eroski. Hoe verder we naar de zuidkust rijden, hoe meer de zon zich laat zien. We rijden tussen de bergen en kilometers lange velden met plastic tenten met tomaten, paprika’s en pepers. Het wordt hier steeds kaler.
Om half vier staan we op het strand van Aguadulce, vlakbij Almeria. De tomtom wil niet meer uit, dus stellen we hem in op uitgaan als de externe voeding wordt gestopt. Dat lukt. We verwisselen ook de zekering onder de stoel van Piet en jawel……… alles doet het weer.
We maken een flinke wandeling langs het strand en drinken een biertje en een wijntje op een overdekt terras aan het strand. Ria en Peter komen nog journaal kijken en daarna installeren we ons voor Flikken Maastricht. Vandaag 333 km
Zaterdag 9 januari
Vandaag over de A7 naar Torrox Costa, een plek zo’n 100 km voor Malaga. Peter en Ria hebben hier al eerder gestaan. Als we willen rijden blijkt, dat de tomtom het heeft begeven. Resetten helpt niet, hij wil niet meer aan. De kaart dus maar gepakt. Wat zijn we verwend met een dergelijk hulpmiddel: je snelheid, de tijd, wanneer zijn we er!! Om 12 uur zijn we op de plaats van bestemming. Helaas….. de plek is nu verboden voor campers, dus parkeren we gewoon langs het trottoir vlakbij de boulevard. ’s Middags maken we een lange wandeling over het strand. Het waait erg hard, maar de zon schijnt heerlijk. 152 km gemaakt.
Zondag 10 januari
Hoi Pim, gefeliciteerd met je 11e verjaardag. Wij zijn bij Ad en Wil Klaris. ’t Regent hier ook voor de verandering, maar de stemming is opperbest. We hebben het Visserskoor al gehad en ik ga nu het verslag proberen op de website te zetten. Ria en ik zitten samen achter de laptop en skype doet het fantastisch.
Week 2: De oversteek, Casablanca en Rabat
Maandag 11 januari 2010
Gisteren een heerlijk rustige en gezellige dag. We hebben gewassen en een beetje geluierd. Aad en Wil waren naar de Nieuwjaarsreceptie van de Hollandse club. ’s Avonds heerlijk scampi’s gegeten en daarna hebben Peter en ik tegen Ria en Wil gebridged.
Vanmorgen een strandwandeling gemaakt met Wil, Ria en Punky (de hond van Wil en Aad) en Arie. De zon is al warm en we kunnen zonder jas wandelen. ’s Middags lunchen we in de tuin. Aan het eind van de middag gaan de mannen met Aad zingen bij een Nederlands smartlappenkoor. Morgen gaan we naar Marokko.
Dinsdag 12 januari
Kwart over zeven op. Eerst douchen en dan hebben Aad en Wil toch weer een verrukkelijk ontbijt voor ons gemaakt: verse jus d’orange, warme broodjes, gekookte eitje en heerlijk beleg. Wat zijn we verwend deze twee dagen. Om negen uur nemen we dan toch echt afscheid .
Om 10 uur staan we voor het kantoor van de Acciona in Algeciras. We kopen tickets voor de boot naar Tanger om 13.30 uur. Als Ria de sleutel uit het contact wil halen lukt dat niet meer. Gelukkig kan de startonderbreker wel van de bos af en kan er niets gebeuren. Besloten wordt in Tanger eerst langs de Fiatdealer te rijden. Dan rijden we naar de ferryhaven. Rond kwart voor een zien we de ene na de andere camper omdraaien en wegrijden. Oeps, hier is iets mis. Al snel blijkt dat de catamaran van Acciona niet vaart wegens de ruwe zee en de harde wind. Als wij het te horen krijgen is het hele parkeerterrein al nagenoeg leeg. Twee Spanjaarden gaan bijna op de vuist. De een vertelt ons dat we naar een andere vertrekhaven moeten en daar de snelboot kunnen nemen naar Ceuta. De andere zegt, dat de boot naar Tanger hier komt en dat we € 50,- bij moeten betalen. Wij kiezen om ook naar Ceuta te varen. We laten de twee al ruziënd achter. Bij de vertrekhaven van Euroferrys staan we nu ook bijna achteraan. De rij gaat echter snel en als Ria en Peter aan de beurt zijn om door de slagbomen te rijden………….. je raadt het al: de boot is vol. We moeten wachten tot 15 uur. Dan gaat de volgende boot. En voor die boot staan wij in de verkeerde rij!!!. De man van het ticketbureau loodst Peter en Ria in de goede rij. De Fransman naast hun trekt echter snel op. Gelukkig is de Fransman er achter wel zo vriendelijk om ons er tussen te laten.
Als we tegen drieën in mogen schepen gaat het fout. Goed fout, ik rijd en ga te dicht langs het hoge trottoir. Het snerpende en krakende geluid zal ik nog dagen horen. De instap van de camper is helemaal ontwricht en zeker 5 cm gezakt. We durven de deur niet meer te openen en moeten langs de cabinedeuren naar binnen en buiten. Tot overmaat van ramp sms’t Carolien, dat het niet zo goed gaat met Sproet en ze morgenochtend met haar naar de dierenarts gaat. Toch maakt dit bericht de schade even erg onbelangrijk. Ik sms terug en we zijn er echt verdrietig van. Even afwachten maar tot morgen.
We rijden door Ceuta naar de Marokkaanse grens. Daar is het een gekrioel van allemaal mensen met plastic tasjes, hoofddoekjes, burka’s. We worden al gauw belaagd door mannen, die voor 2 euro onze papieren in orde willen laten maken. We rijden echter eerst door de Spaanse douane. Dan pas laten we ons helpen. We worden goed geholpen. Als snel hebben we alle vereiste stempels en papieren. We staan in de rij naast elkaar voor het laatste douaneloket. Wij zijn er door. Dan blijken er voor Ria en Peter twee campers te staan, die nog niet alle papieren hebben. We moeten ruim een half uur wachten voor zij ook doormogen. Inmiddels stormt het en het plensregent. We rijden hoog in de bergen en vangen vaak de volle harde storm. Onderweg naar Assilah zijn we zelf eenmaal bang, dat de camper van Peter en Ria voor ons omslaat. Ze stoppen om even bij te komen en we besluiten dat Piet voorop gaat rijden en we de eerstvolgende P te nemen en daar te overnachten. Het stormt zo hard, dat ons raam van de badkamer spontaan openslaat. Om kwart voor zeven (Marokkaanse tijd is een uur terug) stoppen we bij een Total tankstation. We drinken eerst een glas wijn met elkaar (we hebben toch nog genoeg).
Na het eten gaan we koffiedrinken bij het tankstation. We mogen onze campers uit de wind voor zijn restaurant zetten. Als dank besluiten we morgenochtend hier te ontbijten.
Later op de avond gaat de wind liggen en slapen we heerlijk.
Woensdag 13 januari
We zijn vroeg wakker en eten croissants en pain de chocolat met cappuccino en warme chocolademelk in het restaurant. Dan rijden we naar Assilah en parkeren op de zeer drukke bewaakte camperplaats. Het regent weer. We gaan toch het stadje in. We pinnen geld, kopen een Marokkaanse simkaart en beltegoed (voor ons goedkoper bellen naar Nederland) en gaan dan de Medina in. Wat een andere cultuur. We genieten van alles. Vanmiddag werk ik het verslag bij en zet de foto’s op de leptop. Vanavond gaan we Tanjine eten in een klein restaurantje. En…. De zon schijnt weer. Tot vandaag in totaal 3011 km gereden.
Donderdag 14 januari
We rijden om 10 uur. Vandaag naar Kenitra om het slot van de camper van Peter en Ria te laten repareren. We hebben een adres, alleen blijkt de Fiatgarage niet meer te bestaan. In Allal Tazi bezoeken we de markt en slaan groeten en kip in. De wegen in het dorp zijn een grote modderpoel.
Onderweg zien we een vrachtwagen met hooi, die door het vele water op de weg is gekanteld. We rijden naar Rabat. De garage daar is ook verhuisd, maar ligt op de weg naar Mohammedia. De monteurs staan gelijk klaar om te repareren. Helaas lukt dit niet helemaal. Het huis van het contact moet vervangen worden. Het bestellen van de materialen duurt 14 dagen. Ja, daar komen we niet voor terug.
’s Avonds om 7 uur zijn we op de camping Ocean Blue. Moe, maar we hebben veel plezier gehad aan alle dingen die deze dag voorbij kwamen en gingen. De douches op de camping zijn heerlijk.
Vrijdag 15 januari
De eigenaar van de camping brengt ons naar het station van Mohammedia. Dan nemen we de trein naar Rabat. We bezoeken de Kasba Oudaya, de Medina en het mausoleum van Mohammed de Vijfde Hassan 2. Ria en ik laten een tatouage van henna op onze hand en arm aanbrengen. Dan lopen we naar de Medina en eten shoarma kip + frites. Om half vijf nemen we de trein terug. Dan gaan we met bus 906 naar de camping. De bus is al overvol en tijdens de rit komen er alleen maar mensen bij.
We stappen vlakbij de camping uit en lopen door het grasveld naar de ingang.
Moe, maar wat hebben we weer een leuke dag gehad.
Zaterdag 16 januari
Vandaag gaan Piet en ik samen naar Casablanca en bezichtigen de op na drie na grootste moskee van de wereld: de Hassan II moskee. Indrukwekkend, pompeus. We mochten dit echt niet missen. We slenteren door de oude medina en over de overdekte markt. Arie logeert vandaag bij Ria en Peter. Zij maken een lange strandwandeling en genieten van de zon en de temperatuur, ruim 24⁰.
Zondag 17 januari
Vandaag luieren, zonnen en lekker rommelen. De mannen maken de camper weer toonbaar. Vanmorgen proberen we te skypen met Arjan en Liset. Dat lukt niet helemaal. Wel kletsen we even met Pitti over Sproetje. Morgen gaan ze naar de dokter. We hebben op het weblog ook een berichtje van Jill, de kleindochter van Peter en Ria. Jill, je krijgt een dikke knuffel van oma en opa en de kaart is alweer onderweg.
Week 3: Van Mohammedia tot Ounara
Maandag 18 januari 2010
Vanmorgen gaan Piet en Peter met de campingbaas naar een garage om de camper te laten repareren. Gisteren hebben ze de krik eronder gezet. Het lukte om alles een beetje in fatsoen te brengen, maar ’s avonds was alles weer gezakt. Er moet dus echt een expert bijkomen.
Ria en ik zitten heerlijk in de zon en maken ons eerste cryptogram samen. We hebben zoveel dingen, die we met elkaar leuk vinden. Het is echt bijzonder. Daarna gaan we lopen met Arie.
Om half twee komen de mannen aanrijden. Aan Piet zijn gezicht te zien is hij erg tevreden. Zij kijken alleen maar naar ons gezicht, want het is ongelooflijk… je ziet er niets meer van. Drie monteurs zijn twee uur bezig geweest met repareren, opvullen, spuiten en afkitten. Het resultaat is fantastisch en onze eerste cadeautjes worden uitgedeeld. Alle monteurs krijgen een pet van Top Shelf en van de eindejaarsviering van de gemeente (niet doorvertellen mensen). Kosten: inclusief fooi 350 dirham = € 31,50. We eten wat en fietsen dan naar een grote supermarkt ‘Marjane’ om wat boodschappen te doen. We zijn erg zuinig op onze Luxemburgse wijn en slaan dus hier wat extra wijn voor het dagelijks overleg om vijf uur in.
Dinsdag 19 januari 2010
Vandaag rijden we naar El Jadida. Tot voorbij Casablanca nemen we autobaan. Daarna route national. Om 13 uur zijn we op camping International en parkeren de campers naast elkaar. ’s Middags fietsen we naar het dorp om groenten te kopen. Maar eerst stoppen we bij een overdekte markt om gebakken vis te kopen. Peter koopt een hele zak vis voor ons allemaal. Wij proeven, maar vinden er zoveel graat inzitten, dat we Peter alles gunnen en hij geniet ervan. We laten de fietsen bij een ‘gardien’ staan (Piet vergeet zelfs zijn fiets op slot te zetten, maar dat kan in dit land allemaal) en lopen verder. Ria en Peter kopen een wok, die ook als frituurpan dienst kan doen. Wat een superkoop zal dit blijken te zijn. We hebben een pond aardbeien van de koude grond voor 60 cent, een bloemkool + aardappelen 36 cent en een kilo mandarijnen voor 16 cent. We slenteren nog even door de medina, schieten wat leuke plaatjes en fietsen dan terug naar de camping. Er komen heel veel Franse campers binnen. Het blijkt een georganiseerde reis naar Mauritanië te zijn. ’s Avonds is de camping goed vol. Vandaag 23⁰ en veel zon.
Woensdag 20 januari 2010
Vanmorgen gaan we de Portugese wijk in en de cisterne bekijken. Dit is een wateropslagplaats, die in 1514 door de Portugezen is opgetrokken en bij vertrek is achtergelaten. In 1914 is hij per abuis gevonden. Het daglicht stroomt binnen door een opening in het midden. Dit geeft een prachtig gezicht en we maken dan ook leuke plaatjes.
Daarna lopen we het stadje in en bewonderen de stalletjes met schoenen, aardewerk en allerlei andere handelswaar. Bij een juwelier koop ik mijn (eerste) zilveren armband. We vergapen ons aan de vitrine van een tandarts, die reclame maakt voor zijn kunstgebitten. Let op de gezichten van Peter en Piet in de vitrine!! Op de terugweg fietsen we langs de visafslag en kopen we verse tongetjes. Terug op de camping maakt Ria verse frites, ik sla en de mannen dekken de tafel en bakken de vis. Hoezo vakantie?? Daarna maken we een lange strandwandeling met Arie. We lopen heerlijk door het water en spreken af morgen in El-Oualidia in de zee te gaan zwemmen. Terug op de camping nemen we nog een toetje: advocaat met slagroom. Heerlijke dag geweest. Morgen verder.
Donderdag 21 januari 2010
Vandaag een bijzondere dag. Na vandaag zal Sproetje alleen in onze herinnering aanwezig zijn. Wij verkassen van El Jadida naar El-Oualidia (bijna mijn huidige en doopnaam) via een prachtige kustweg. Landbouw, zoutpannen en lagunes wisselen elkaar af en overal blijven de mensen naar ons zwaaien. Om 11 uur zijn we op camping ‘Les Sables d’ Or’ en krijgen een prachtige plek. Eigenlijk voor drie campers, maar omdat Peet en Ria hier eerder waren, krijgen wij hem samen. Weer stroom en warme douches en de zon hoog aan de hemel. Al gauw komen er mannen venten met verse vis. We kopen een grote ‘weet niet hoe hij heet vis’ voor vanavond. Na het eten lopen we naar boven naar het dorp naar het internetcafé om de post op te halen. Peter neemt zijn leptop in de rugzak mee. Ik denk, dat ik wel op de plaatselijke computer uit de voeten kan en neem een usb-stick mee. Ik vergeet, dat het toetsenbord Arabisch is en het lukt me niet de post op de stick te zetten. Gelukkig doet Peter dat voor ons en kunnen we ’s avonds rustig in de camper de reacties op ons weblog lezen. Korte reactie van ons op een aantal:
- Mary-Ann en Kees: sorry, maar alsnog dikke kus voor je verjaardag en hoe was New Castle, heeft Iris je niet de oren van je hoofd gekletst??? Gelukkig Kees per ongeluk op zijn verjaardag ge-sms’t
- Reino: zoals de waard is….!!!
- Pim: we zijn benieuwd naar je nieuwe kamer. Lijkt me heerlijk een liverpooldekbed. Daar komen de Beatles toch vandaan??? Opa heeft het over Torres en Kuit, snap ik niets van
- Janny en Wim: Er zijn ook veel caravans hier hoor. Hoe lang moeten jullie nog???
- Loes en Rob: Misschien komen we elkaar in Portugal wel tegen!
- Ettie en Gert: Gewoon de deur dicht doen en aansluiten. Jullie krijgen er echt geen spijt van. Het is elke dag je verwonderen, laten overdonderen en bewonderen. Wat een prachtig land
- Bert en Aartje: Alle familie en bekenden de groeten en….. hoe is het met de pot??? Kunnen we al iets extra’s uitgeven??
- Hoi Noortje, fijn dat je weer thuis bent. Doe de groeten aan Peg en Peet en laat ze maar veel over je schrijven. Nu opknappen hoor.
- En Jill, groetjes en een knuffel van ons allemaal en oma en opa hebben het heel vaak over je, dus we kennen je best al een beetje
- Karen en Stanley: Fijn dat het nu allemaal de goede kant opgaat. Groetjes aan allemaal en speciaal aan Eva en David
- Bram: De Marokkanen houden niet van blote billen, maar ik blijf mijn best doen. We hopen, dat je weer snel kan voetballen. Schrijf maar over je wedstrijden
- Berry en Franka: hoe is het met opa en oma? Alles goed met Karlijn?
- Hans en Annie: Zijn er al meer bewoners in jullie flat beneden?
- Henny en Peter: Groetjes van ons vieren
- Ans en Joop: blijf lezen. Het wordt nog veel mooier
- Ans, Harold, Lois en Alec: Marokko is één kleurenpalet. Fantastisch
- Serge en Santine: Groetjes van ons en…. je mag schrijven
Last but not least: onze meiden en knullen. Fantastisch jullie reacties. - Blijf kritisch en blijf ons verbazen en reageren. We houden van juliie!!! Fijn dat jullie nu ook skypen bakkertjes
Vanavond de vis op de cadac gegrild. Heerlijk!!! Met wortelen, aardappelen en sla weer een fantastisch maal. Daarna kijken we de actie 555 en zien Jerry van Hemert en Johan van de Leerdamse brandweer in de uitzending. Zij zijn in Haiti. Een sms naar Janny bevestigt dit. Knap hoor, wat kunnen we weer trots zijn op zulke mannen.
Vrijdag 22 januari
Vanmorgen gebeld met Caro. Lekker even samen gehuild door de telefoon. Het is goed zo, ook ver weg kan je dicht bij elkaar zijn. De mannen gaan naar het dorp om een ‘dongel’ te kopen. Het wordt een ‘wana’, waarmee we 10 dagen kunnen internetten. Peter installeert hem het eerst op zijn leptop. Hij glundert helemaal, als het heel snel lukt. Deze aanschaf gaat uit de pot. We spreken af, dat we de ´wana´ om de dag gebruiken. Peter begint vandaag. Ria en Piet stellen voor, dat we voor elk half uur internet 1 euro aan hen betalen. Dat hebben Peter en ik er graag voor over. Na de lunch gaan Ria en ik zwemmen. Badpak aan, badjas erover. De Franse buren op de camping vinden ons stoer en onze mannen een watje.
Het is even doorbijten, maar dan genieten we toch in de Atlantische Oceaan op 22 januari 2010.
We douchen ons op de camping en wandelen dan naar een vriend van Peter Mustafa, de ´Prince de la grotte de Maroc´. Het is een behoorlijke wandeling over het prachtige witte strand. We maken prachtige foto´s van de wilde zee. Bij Mustafa aangekomen, mogen we zijn grotwoning bekijken en fotograferen en zet hij thee voor ons. Dan nodigt hij ons uit een bijzondere grot te bezoeken. We wandelen er naar toe. Het is spannend, maar echt de moeite waard. Vanuit de grot hebben we een prachtig gezicht op de woeste zee. Dit ziet de gewone toerist niet. We nodigen Mustafa uit vanavond naar de camping te komen om wat spullen voor zijn vrouw en drie kinderen op te halen. Hij neemt de uitnodiging aan en om zes uur staat hij voor de camper van Ria en Peter. We drinken wat en dan stelt hij voor mij te masseren, omdat mijn nek zo vast zit. Geen foto’s mensen, maar ik heb een heerlijke massage van drie kwartier gehad in onze camper. Natuurlijk heeft Piet toezicht gehouden.
Zaterdag 23 januari
We zijn vroeg op en rijden om half negen richting Safi. Weer een oude Portugese stad, die bekend is om zijn pottenbakkerijen. We krijgen een rondleiding in de coöperatieve pottenbakkerij en kopen natuurlijk een mooi schaaltje en bakje. Onze smaken komen ook vaak overeen, dus het worden twee bijna dezelfde. Wel weer schoenen schoonmaken vandaag, want het was er nat en glad binnen, maar zeker de moeite waard.
In de medina kopen we nog wat kleine cadeautjes voor thuis en verse broodjes voor 1 dirham ( € 0,09) per stuk. Dan rijden we bijna helemaal langs de kust zo’n 100 km naar Ounara. De rit is weer bijzonder mooi: duinen, weilanden, kamelen, kinderen die met koeien langs de weg lopen en altijd weer dat vriendelijke zwaaien. Vanuit de camping in Ounara gaan we morgenochtend naar Had-Draâ (zondag markt). Om half vier zitten we in het zonnetje aan de koffie. Inmiddels zo’n slordige 3753 km van huis. De schotel kan Astra niet meer vangen, dus vanaf nu meer lezen, klaverjassen en genieten van alles wat we zien.
Week 4: Van Haddraa naar Aglou Plage
Zondag 24 januari:
Om 7.45 staan we op. Om negen uur gaan we met de taxi van de camping naar Had-Draâ. De naam van het stadje betekent Zondag-markt. Er wordt van alles verkocht tot aan kamelen toe. Het heeft vannacht de hele nacht geregend. De straten (zeg maar verharde zandweggetjes) zijn één modderpoel. De campingbaas waarschuwt ons in de taxi nog eens extra om op te passen voor zakkenrollers. Ze zijn erg snel. ‘Let op elkaar’ geeft hij ons mee maar dat doen we zo wie zo. De zon staat weer hoog aan de hemel. Als we uit de taxi stappen verbazen we ons weer over de vele mensen die op straat zijn. Iedereen loopt in dit land kilometers per dag. Door de velden, langs de wegen, overal zijn mensen te voet onderweg. De markt is een grote belevenis. Alles wat wij op woensdag en zaterdag naar openbare werken brengen is hier te koop. De kringloop weigert de spullen gewoon. Maar naast al het schroot zijn er ook heel veel groenten, fruit, verse kippen (je zoekt een levende uit en hij wordt ter plekke geslacht en van de veren ontdaan. Je krijgt hem warm in een plastic zak mee). We kopen een mat voor de ingang van de camper. Dat scheelt heel veel inloop. Als we reizen, gaat de mat opgerold heel stoer achterop de camper tussen de fietsen. Om 11 uur staat de taxi weer klaar om ons terug te brengen naar de camping. We hebben om 13 uur couscous besteld en het is zondag, dus….. we nemen een heerlijk aperitiefje. ’s Middags zitten we lekker in het zonnetje. Ria is niet lekker en ligt in de camper. Morgen weer beter, hopen we voor haar.
Maandag 25 januari:
Vandaag rijden we naar Essaouira, een van de mooiste stadjes van Marokko. Het is maar 20 km. Onderweg stoppen we bij een coöperatie om arganolie om te bakken, handcrème en olie voor de huid te kopen. We zien hoe de arganpitten door vrouwen klein gemaakt worden om later verwerkt te worden. Om half elf zijn we op de camperplaats in Essaouira. We parkeren naast elkaar. Na de koffie lopen we over het strand naar het centrum, de oude medina, de mella en de haven. Arie is door het dolle heen en rent voor ons uit. De wind is nog wel fris, maar toch kunnen we allemaal in korte broek en shirtje. Piet en Ria gaan in de medina naar de kapper. Peter en ik hebben zulk mooi haar, dat we er nog even een paar weekjes over moeten nadenken of daar iemand aan mag knippen. Daarna zoeken we op een pleintje een eethuisje. We kiezen voor een plaatselijk restaurantje. Ria en ik bestellen tajine vis, Peter gegrilde vis en Piet kefta (gehaktballetjes). We nemen er sla maroccaine en nicoise bij. Het smaakt heerlijk. Er is een nadeel aan het geheel. Er zijn erg veel katten op het pleintje, die ook graag dicht bij de vis zitten. Piet verspilt veel water om Arie rustig en de katten op afstand te houden. We lopen nog langs de haven, waar je in de restaurantjes zelf je vis uit kunt zoeken. Ze willen allemaal, dat wij bij hun komen eten en allemaal hebben ze democratische prijzen. Om vier uur zijn we weer bij de camper. Nog even buiten gezeten, maar dan wordt het koud.
Dinsdag 26 januari:
We moeten echt een keer wassen. Dekbedden, handdoeken, kleding. We vragen het aan de ‘gardien’ van de camperplaats. Hij geeft ons een adres. Dit blijkt een stomerij te zijn. We onderhandelen wat en voor 50 dirham (€ 4,50) wast hij 1 dekbed, 2 slopen, 5 handdoeken, 3 T-shirts, 2 lange broeken en 3 korte broeken voor ons. Voor Ria en Peter ongeveer hetzelfde. Vanavond om 6 uur kunnen we alles gewassen en gestreken op halen. We parkeren de camper bij de haven voor een dag en een nacht. Asl ik koffie wil zetten is de gasfles leeg. Gelukkig hebben we er twee. Hij moet echter wel worden gevuld. Ria is nog steeds niet lekker. Heeft nu ook 40⁰ koorts en duikt het bed in. Wij lopen nog een keer door de medina en kopen groenten, fruit, tongetjes en brood voor vandaag. Peter gaat op zoek naar verlenging voor onze tondel. En dat lukt. Voor ongeveer € 10,- kunnen we 1 maand internet verlengen. ’s Middags maken we nog een lange wandeling. Om zes uur fietsen Piet en ik samen terug naar de stomerij om de was op te halen. Piet en de wasbaas praten nog even heel gezellig over El Hamdaoui, de voetballer van Marokkaanse afkomst. Hij heeft in de Afrikacup een belangrijke penalty gemist, waardoor Marokko is uitgeschakeld. Dat wordt hem nog steeds kwalijk genomen. We fietsen lekker over de boulevard terug. Ria slaapt nog steeds. Ik lees het boek ‘De laatste zomer’ van Tatiana de Rosnay (van Haar naam was Sarah) in een dag uit. We zijn best nieuwsgierig hoe het in ‘71⁰ Noord’ is gegaan.
Woensdag 27 januari:
Vannacht heeft het weer heel veel geregend. We zijn ook wakker geworden van het geblaf van honden. Als we vanmorgen opstaan, lopen er minstens 12 zwerfhonden over het plein voor ons. Ria is gelukkig een beetje opgeknapt en we rijden vandaag naar Imessouane. Dit plaatsje ligt zo’n 30 km boven Agadir. Je kunt er heerlijk wandelen en klimmen over de klif en er is een camping met warme douches en uitzicht op de zee. De weg er naar toe is al een belevenis. Eerst door de streek van de Arganbomen. We zien de geiten in de bomen klimmen. Dan de laatste 12 km naar de camping over een weggetje, waar je geen tegenligger moet tegenkomen. Hoog over de rotsen met een adembenemend uitzicht over de zee en in de diepte. We zoeken een plekje aan de rand van de camping met de wind in de rug en uitzicht op de zee. We krijgen gelijk een logé, een puppy die naar Arie komt en niet meer is weg te slaan. Ik geef haar wat eten en drinken en mijn hart smelt. Het beestje is niet ouder als acht weken en zonder moeder zal het waarschijnlijk niet overleven. Piets gezicht staat echter op onweer. Ik mag wel kiezen (lief hè): als het hondje binnenkomt, gaat hij bij Ria slapen. Ja, dan is kiezen niet moeilijk. ’s Middags wandelen Ria, Piet en ik naar de klif en komen door de velden terug. Onderweg zien we een dromedaris, die net een veulen (heet dat zo?) heeft geworpen. Het kleintje staat een beetje wankel op haar pootjes. We zitten buiten tot de zon rond zes uur ondergaat.
Donderdag 28 januari:
Vannacht heeft het geregend. We besluiten met elkaar door te gaan richting Agadir. Wij gaan voorop. Het is een van de mooiste stukken om te rijden van Marokko. Helaas zien we door de regen het niet op zijn best. Wel zien we weer een kudde dromedarissen met een veulentje. We stoppen bij de camping in Imi Ouaddar, 27 km voor Agadir. Hier kunnen we de gasfles laten vullen. De camping is goed vol, maar we vinden twee plekjes vlak bij elkaar. Ook hier zijn de paden weer nat. Ik heb me aangepast: slippers aan en gewoon door het water baggeren. ’s Middags lezen we wat en doen een spelletje. We brengen de lege gasflessen naar de receptie. Morgenmiddag om vier uur kunnen we ze gevuld weer halen. Vanavond geen ‘Wie is de mol’.
Vrijdag 29 januari:
Lekker geslapen. De zon is er weer en goed. Vandaag weer 25⁰ en een strakblauwe hemel. We maken kennis met onze Nederlandse buurman Wim uit Breukelen, die hier al vanaf half oktober is. Hij heeft wel TV en komt dat bij ons ook wel even in orde maken. Hij heeft een uittrektrap van de Belgische achterbuurman, klimt op onze camper, zet de kop van de antenne iets naar rechts en……………… we hebben weer alle Nederlandse zenders. We krijgen ook nog me, dat als we naar Griekenland gaan dan moeten we de kop iets naar links buigen. Als Wim hoort, dat we uit Leerdam komen vertelt hij dat hij Jan Schellen, Thijs Kuik en Rob van Leerdam kent. Als we morgen weggaan, geeft zijn vrouw ons een kaartje voor Jan Schellen met de groeten van hun.
Hij gaat ook nog even langs bij Peter en Ria voor de schotel en ook zij kunnen vanavond weer TV kijken.
We genieten vandaag van de zon en aan het eind van de dag bespreken we de verdere route en de planning voor de komende twee maanden. Ria bakt weer frites (ook voor ons) en wij eten pannenkoeken met ham en kaas, want spek is niet te koop in Marokko.
Zaterdag 30 januari:
We douchen vroeg en nemen Arie mee om te wassen. Ze staat gelaten onder de douche, maar als ze klaar is smeert ze hem onder de douchedeur door. Gelukkig s de buitendeur dicht en kan Piet ze gauw pakken. Daarna drogen en een pipet (je weet maar nooit met alle zwerfhonden). Om negen uur vertrekken we naar Tiznit. Eerst naar de Marjane in Agadir om voorraad in te slaan voor de komende weken in de Atlas en de woestijn. We rijden een prachtige route langs het stuwmeer van Youssef Ben-Tachfine. Om half vier staan we op de camping in Aglou Plage 15 km van Tiznit en weer aan de zee. Gauw de stoelen eruit en nog even een uurtje zonnen. ’s Avonds is het ons wekelijkse klaverjasavondje. Vanavond leren we het kraken erbij.
Ook hierin blijven Peter en ik weer onverslaanbaar.
Week 5: Van Aglou Plage naar Tafraoute
Zondag 31 januari:
De eerste maand zit erop. Wij liggen in bed en kijken naar de staalblauwe hemel. De zon schijnt al. We staan langzaam op en luisteren naar het weerbericht in Nederland. Vandaag dan toch maar die lekkere korte broek met dat leuke topje aan!!!.
Maandag 1 februari:
Het heeft de hele nacht geregend. Vannacht om vier uur schrokken we wakker van het schudden van de camper door een donderslag. Gelukkig is het rond acht uur droog. We vertrekken vandaag voor een van de mooiste routes van de vakantie: van Tiznit naar Tafraoute.
Maar eerst gaan we Tiznit in: de zilverstad van Marokko. We kopen allebei een ring als herinnering en Piet koopt zijn Marokkaanse muilen (met een klein puntje hoor Reino).
Dan rijden we de mooie route naar Tafraoute. De zon schijnt over de bergtoppen en elke bocht nodigt uit om te stoppen en foto’s te maken. Overal staan amandelbomen in bloei. Bovenop de bergpas Col du Kerdous (1100 m) stoppen we en genieten van het uitzicht. Om vier uur zijn we op de camping Tazka in Tafraoute.
Het uitzicht op de roze rotsen is sprookjesachtig en de camping heeft Wifi.
’s Avonds skypen we met Liset en Caro en hun mannen. Wat is skype toch een prachtige uitvinding om met elkaar contact te hebben en elkaar op zo’n verre afstand gewoon te zien.
Dinsdag 2 februari:
We verkassen naar camping Granite Rose 50 meter verder. De camping is pas zes weken geleden geopend. De beheerder heet Omar. Hij was eerst verbonden aan camping ‘Les trois Palmiers’ vijfhonderd meter verder, maar is nu de beheerder op deze nieuwe camping. En echt alles is nieuw: warme douches, wasautomaat, Wifi en maar 20 plaatsen. Kortom alles wat wij wensen.
We zijn er om half tien en dat is precies op tijd. Gelijk na ons stroomt het vol (en dat is snel met 20 plaatsen). Ik stop een was in de wasmachine, hang hem op en ’s middags fietsen wij naar het dorp op zo’n 1,5 km afstand. We informeren bij een reisbureau voor een jeeptocht naar Ait Mansour en lopen daarna over de markt middenin het dorp. We drinken een Noss Noss (lijkt een beetje op capucino) in de plaatselijke kroeg. Arie blijft bij Ria en Peter. Tegen zessen komen er zes Italiaanse campers nog binnen. De eigenaar van het reisbureau is ook op de camping en drinkt een ouzo mee met Piet en Peter. Vrijdag gaan we de excursie maken. Rond zeven uur begint het te regenen, bliksemen en te waaien. We gaan naar binnen en nog geen uur later hebben we noodweer, zitten we zonder stroom en staan er een aantal plekken op de camping onder water. Gelukkig hebben wij een goede, hoge plek uitgezocht. Om negen uur hebben wij weer stroom en is het water al goed gezakt. Een aantal campers op de camping is nog druk bezig met het verplaatsen van de camper en het zoeken naar een stopcontact, waar nog stroom op staat. Het kan erger merken wij morgenochtend.
Woensdag 3 februari:
Vanmorgen is Ria vroeg opgestaan om te wassen. Dekbedden, lakens en nog veel meer. Om 7.15 zit de was in de wasautomaat. Dan blijkt, dat het waterreservoir in de omgeving vannacht geklapt is. Het dorp Tafraoute en de omgeving zitten zonder water. Dit kan nog wel even duren. Ook begrijpen we dat op de camping 500 meter verder een stuk van de camping is weggeslagen en in het dorp is de helft van de markt weggespoeld door de wateroverlast.
Ria en ik gaan op de fiets naar het dorp. We moeten naar de Pharmacie om een middeltje tegen de hardnekkige bronchitis van Ria te halen. Stiekem zijn we nu ook een beetje ramptoerist.
We schrikken wel. Hele stukken weg zijn verdwenen en in het dorp is inderdaad de rechterkant van de markt weg. Alleen wat stukken hout, ijzer en plastic zijn overgebleven van de stalletjes van gisteren. We kopen brood (€ 0,09) een krop sla (€ 0,18) 1 ½ kilo sinaasappels (€ 0,45). Een kuurtje Penecilinetabletten voor Ria kost € 3,-. We vragen maar geen rekening voor de verzekering. Om half een zijn we weer teug op de camping. Inmiddels is er wel weer water en is de was klaar.
De zon schijnt weer, het is 23⁰. We besluiten naar een klein berberdorpje Taska te wandelen. We bezoeken een origineel berberhuis. De eigenaar, Mahmoud, leidt ons rond in het huis van zijn ouders. Hij heeft het gerestaureerd en in de oude staat teruggebracht. Het hele huis is opgetrokken van pisé, een mengsel van klei met stro. Op de benedenverdieping werd het vee ondergebracht. Op de verdieping erboven was de huiskamer, de keuken en een slaapkamer. De keuken was centraal in het huis. Hierdoor kregen de andere ruimten warmte van het koken, maar ook van de dieren op de benedenverdieping. Op de bovenste verdieping waren nog twee slaapkamers en een groot dakterras. Hij had ook een museum ingericht met diverse gebruiksvoorwerpen. Aan het eind van de rondleiding bood hij ons thee aan, gezet op de traditionele manier. Daarna bracht hij ons naar de gravure van een gazelle, die vierhonderd jaar geleden op een rotsblok is aangebracht. Ria en Peter hadden deze gravure vorig jaar al gezocht, maar nooit gevonden. Ook wijst hij ons op een aantal rotsformaties, die lijken op mensen en dieren. Om half vijf zijn we terug op de camping. Deze middag heeft ons heel veel doen denken aan onze vakantie Marokko in 2000, waar we ook met en tussen de Berbers een week hebben doorgebracht. Kortom, de zoveelste fantastische dag.
Donderdag 4 februari:
Vandaag is Patricia (de vrouw van Thiery, moeder van Jill en schoondochter van Ria en Peter) jarig. Patricia, nog van harte gefeliciteerd en nog vele gezonde en gelukkige jaren. Vanmorgen gaan Piet en ik op zoek naar een hamam voor vrouwen. Ria wordt zaterdag 60 jaar en als cadeau ga ik samen met haar zaterdagmorgen naar de hamam voor een uitgebreide behandeling. Vanmiddag gaan we met z’n vieren op de fiets naar de blauwe rotsen. Het is 13 km fietsen, waarvan 8 km alleen maar bergop. Afschuwelijk vind ik het. Peter roept voor elke bocht, dat daarna de afslag komt en we niet meer hoeven te klimmen. Af en toe stappen we af, fotograferen een Marokkaanse begraafplaats, lopen, fietsen en zwoegen dan weer door. Het wordt niet een van mijn beste middagen, maar als we eenmaal bij de blauwe rotsen zijn is het wel de moeite waard geweest. Peter zegt: ‘Het is net een bevalling, je bent het zo vergeten’. Ja, ja, wat een uitspraak voor een man!!! De terugweg is heerlijk, alleen maar bergaf en geen weg, maar een grindpad en af en toe alleen maar door de rivierbedding. Arie loopt de hele terugweg wel drie keer. Ze geniet ervan. We komen door het dorpje Aguerd Ouadad. In het dorp worden TV-opnamen gemaakt voor de feestdag op 18 februari. We vallen met onze neus in de boter. Om zes uur rijden we de camping weer op.
Vrijdag 5 februari:
Vandaag gaan we met een jeep ’off road’ naar Ait Mansour. Om half tien worden we opgehaald met een Toyota landrover Defender. We beleven een grandioze dag. Eerst klimmen we naar de top van een van de bergen in de Anti Atlas (1700 m), de wolken liggen nog laag in het dal, daarna rijden we de gorges van Ait Mansour. Onderweg worden we afgezet in de oase. Die doorlopen we en aan het eind staat de auto weer te wachten. Dan rijden we naar de rotstekeningen van Ukas . ’s Middags krijgen we een tajine ei met tuinbonen, olijven, paprika ui en wortel met brood en water geserveerd in een klein dorpje. Om half vier zijn we terug op de camping. Ria en ik doen een cryptogram, de mannen bekijken de Trotter. We genieten van de zon. Het is rond de 25⁰. Om zes uur wordt de tajine kip gebracht, die we bij Omar hebben besteld. We eten buiten. Om zeven uur fotograferen we de zonsondergang op de bergwand en wordt het tijd om naar binnen te gaan. Wat een vakantie!!!
Zaterdag 6 februari
Gisteravond laat hebben we de camper van Ria en Peter nog met ballonnen versierd. We zijn om acht uur op. Het is nu al warm en het zal vandaag het warmst worden tot nu toe: 27⁰ in de schaduw.
Ria is erg verrast door de vele e-mails, die jullie haar gestuurd hebben. Ze geniet van elk mailtje. Bedankt allemaal.
Om half tien rijden Ria en ik op de fiets naar de hamam. Onze fiets wordt in een schuurtje gestald en bewaakt. Zij gaan niet eens op slot.We worden in een kamertje gezet en moeten ons uitkleden en het badpak aandoen. De eigenaresse komt even later terug en veegt met een beweging mijn schouderbandjes naar beneden. Het badpak mag alleen maar tot onder de navel aan. Dan worden we meegenomen naar een zaaltje, waar vrouwen en meisjes van groot tot klein en van dun tot dik op de grond zitten. Ze halen in grote emmers water en moeders wassen zichzelf, hun kinderen en de meisjes wassen de moeders. Het is een prachtig plaatje om naar te kijken. Wel erg lawaaiig, maar daar wennen we al snel aan. Wij moeten op de grond gaan zitten en onze masseuse, Fatima, haalt twee emmers water. Zij begint Ria helemaal met het washandje te wassen. Zelfs in de oren wordt niet vergeten. Het washandje verdwijnt ook aan de voorkant en achterkant in ons badpak. Daarna wordt de overgoten met warm water. Dan begint de massage, gewoon op de stenen vloer tussen alle andere vrouwen. Ria moet eerst op haar buik en daarna op haar rug gaan liggen. Tot slot wordt haar haar gewassen en wordt ze nogmaals gemasseerd bij de nek en de schouders. Dan is het mijn beurt. We zijn echt een bijzondere gebeurtenis voor de Marokkaanse vrouwen. Een of twee spreken wat Frans en Engels. Zo kunnen we dus een beetje communiceren. En iedereen lacht ons toe.
Na afloop worden we weer naar de verkleedruimte gebracht en kunnen we ons afdrogen en aankleden. Als klap op de vuurpijl worden we bij Fatima thuis op de thee uitgenodigd. Dat laten we ons niet ontnemen en zo zitten we een kwartiertje later in de mooie Marokkaanse kamer en drinken we thee met stokbrood, marmelade, amlou (honing, amandelen en argannoten) en driekantjes ‘La vache qui rie’. Een van de dochters spreekt Frans en zo wordt ons doopceel gelijk gelicht. Zijn we getrouwd, hebben we een man, kinderen, kleinkinderen. Moeder Fatima vertelt via haar dochter, dat ze is gescheiden en met haar twee dochters samen woont. Zij verdient de kost als wasvrouw en masseuse. Na drie kwartier nemen we afscheid, halen we onze fietsen op en rijden we terug naar de camping.
Daar is inmiddels de kapper verschenen en nu laten Peter en ik ons haar knippen vo0r 50 dirham ( € 4,50).
Nu werk ik mijn verslag bij, daarna jeu de boules en om zeven uur vanavond gaan we in Aday uit eten. Op de foto’s hiervan moeten jullie nog een weekje wachten.
Zaterdag 6 februari:
We gaan op de fiets uit eten. Om 19.00 uur zijn we in Aday. Brahim, de eigenaar van het restaurant, staat ons al op te wachten. We worden in een kamer gebracht en krijgen een fantastisch feestmaal aangeboden: vooraf pompoensoep, dan pastilla en als nagerecht sinaasappelpartjes in honing.
Na het eten vraagt Brahim Ria en mij te helpen bij het theezetten. Voor we het weten worden we omgekleed tot Berbervrouwen. Verrassing voor de mannen, zegt hij.
Wat wij niet weten is, dat hij de mannen omtovert tot Berbermannen als verrassing voor de vrouwen. We lagen in een deuk toen we de kamer in kwamen en de mannen verscholen in hun capuchon zagen zitten. Brahim liet ons even alleen, dus we hebben in allerlei poses foto’s van elkaar gemaakt (natuurlijk alleen voor intimi!!!)
Toen Brahim terugkwam nodigde hij ons uit mee te gaan naar een andere kamer. Daar stond een complete theetafel met koekjes, amandelen, pistachenoten en………….. een chocoladetaart in drie verdiepingen met in witte chocolade geschreven: ‘Maria bonne anniversaire’.
Om tien uur gingen we weer op de fiets naar de camping. Brahim ging, als goede gastheer, mee op de brommer en leverde ons veilig op de camping af. Zo’n verjaardag krijgt niet iedereen. Om nooit te vergeten.
Week 6: van Tafraoute naar Foum Squid en naar de woestijn
Zondag 7 februari:
Vanmorgen gaan de mannen naar de hamam. Piet komt terug met twee gekneusde ribben en Peter´s rug is rood en geïrriteerd. Ria en ik kijken elkaar eens aan. Nee, nu niet lachen om onze grote jongens! ´s Middags fietsen we weer naar Aday om wat foto´s te maken van de moskee vanaf het dakterras van brahim. Hij verwent ons met ´café avec cinq epices´. Dit is koffie met kaneel, peper, tijm, kruidnagel en nootmuskaat.
Natuurlijk ontbreekt de schaal met koekjes, amandelen, pistachenoten ook deze keer niet. Het smaakt heerlijk en we genieten volop van de lekkernijen en de zon (vandaag weer 27⁰).
We fietsen terug door het veld. Arie gaat los en rent achter alles wat beweegt.
Maandag 8 februari:
Vanmorgen rijden we naar Souk-Tileta-et-Taghmoute. De weg staat bij Peter op de kaart als piste, maar bij ons als asfaltweg. We besluiten met elkaar hem toch te rijden. Het blijkt een compleet nieuwe asfaltweg te zijn en het wordt de mooiste route tot nu toe. Afwisselend zien we gekamde bergen, ruige rotsen, droge rivierbeddingen en zandvlakten. Overal komen we Berbers lopend of op ezeltjes tegen. Ze zijn steevast gekleed in de blauwe Berberkleuren. Ze torsen grote manden met sprokkelhout, kruiden of groenten en steeds gaan de handen voor het gezicht, als we een foto willen maken. De kinderen zwaaien al van verre. Als we dan dichterbij komen, draaien de handjes om en willen ze een bonbon of stylo.
Om 12 uur zijn we in Souk-Tileta-et-Taghmoute bij Gite Tagmout. De eigenaar, Abdullah, zwaait de grote driedelige toegangsdeur open en wij moeten een plaatsje zoeken op de binnenplaats.
Als we de camper hebben geparkeerd, staat daar als welkom weer die schaal met lekkernijen klaar. Abdullah presenteert op Marokkaanse wijze de thee (drie keer in een glas schenken en weer terug in de theepot. Daarna wordt de thee vanaf 50 cm hoogte in de glazen gegoten en gepresenteerd.)
’s Middag klimmen Piet en ik naar de top van de berg en maken prachtige foto’s. Naar beneden lopen we door de nauwe straatjes van het dorp. ’s Avonds zitten we nog lekker buiten in de Berbertent en eten we in de gastenruimte couscous.
Dinsdag 9 februari:
Ria hoest nog steeds, ondanks een hoestdrank en zeven dagen penicilinekuur. Ze gaan vanmorgen met de broer van Abdullah naar het hospitaal. Ze zijn al snel terug. Nog een hoestdrank en een penicillinekuur. De broer brengt ons vieren en Arie met de auto naar de souk een dorp verder. Onderweg passeren wij veel mensen, die ook naar de souk gaan. We genieten weer volop van alle markante gezichten en de kunst ze op de foto te krijgen. We kopen onze groenten en fruit. Piet koopt een Marokkaanse aansluiting voor een gasfles voor volgend jaar (!!!) en dan lopen we de 3,5 km terug naar het dorp door de palmentuin. Een sprookje is het!
We ruimen de boodschappen op, de mannen rekenen af. We kopen nog honing en amlou (een soort pindakaas, gemaakt van amandelen en arganolie, heerlijk en ik lust geen pindakaas) en dan vertrekken we naar Tata.
Ook het vervolg van de route van gisteren is adembenemend. Het is 43 km naar Tata, maar we stoppen wel vier keer om foto’s, of een filmpje te maken. De camping in Tata is vol. Gelukkig, want we vinden op 300 meter van de camping een prachtige parkeerplaats. Binnen een uur staan er negen campers.
We slenteren door de stad, drinken een Noss-noss. De mannen kopen een hoofdshawl voor de woestijn en we genieten weer van de 30⁰ en volop zon van vandaag.
Woensdag 10 februari:
Blauwe hemel, lekker warm. Oom 9 uur rijden we naar Foum Zguid over de N12. We willen vanuit deze plaats naar de hoge duinen in de woestijn. De meeste toeristen gaan vanuit Zagora of Mhamid, maar wij denken vanuit Foum Zguid niet zo toeristisch en goedkoper te kunnen. Ik rijd vandaag. Net buiten Tata staat er een kudde dromedarissen op de weg. We maken foto 1471. Wat ben ik blij dat we geen fotorolletjes meer hoeven te kopen. We stoppen nog een aantal keren om te filmen en te fotograferen. We zijn ’s avonds gewoon moe van de indrukken en de schoonheid van dit land. Je raakt echt niet uitgekeken. Om 12 uur zijn we op camping ‘Auberge Khaymaparc’. De camping is op drie campers na leeg, dus we kunnen een heerlijke plek uitzoeken.
Peter verricht al wat voorwerk en informeert bij Ibrahim, de eigenaar van reisbureau Tata. Vanuit de camping wordt ons ook een aanbod gedaan. ’s Middags lopen we naar reisbureau Tata. We zijn het gauw eens. Morgenochtend om 10 uur vertrekken we naar de woestijn.
Donderdag 11 februari:
Om 10 uur vertrekken met een 4x4 landrover. Ibrahim is de reisleider en Mohammed is de eigenaar en chauffeur van de meer dan 20 jaar oude Defender. De deuren kunnen niet op slot, alle tellers in het dashboard staan op 0. Het cassettebandje wordt met een balpen aan het spelen gezet. De ramen kunnen open, maar dan wel helemaal, anders vallen de ruiten eruit. Maar………vanaf de start zit de stemming erin en hebben we toch alle vertrouwen in deze twee jonge mannen.
We gaan net buiten het dorp de piste op. We worden flink wakker geschud, kicken hoor. Na 1 ½ uur stoppen we bij een Bedoeïenenfamilie, vrienden van Mohammed. Moeder en dochter zijn bij de tent. Vader, schoonzoons nog een dochter en een kleinzoon zijn onderweg met de schapen en water halen zo’n 15 km verderop. Moeder zet thee, wast de kopjes met opgevangen regenwater en droogt ze af met een doek, die we erg twijfelachtig vinden. We mogen wat foto’s maken van de tent en hun bezittingen. Als ik een foto wil maken, past Ria even op Arie. Helaas, Arie ziet kippen, geiten, lammetjes en Ria heeft het nakijken. Als ze achter Arie aangaat bezeert ze zich behoorlijk. Gelukkig hebben we pleisters bij ons. We vinden Arie terug bij twee pasgeboren geitjes. Ze staat er rustig aan te snuffelen. Even later komt de andere dochter met zoontje van ongeveer drie jaar terug van het waterhalen met 10 ezels. De kannen en flessen worden onder een zeil neergezet en de voorpoten van de ezels worden aan elkaar gebonden. Zo kunnen ze niet ver weggaan. Na de the rijden we verder. We picknicken in de woestijn met brood, tonijn, sardines, tomaten en uien en …. La vache qui rie. Gewoon op de grond, niks tafelkleedje of stoeltje, dichtbij de natuur.
Om drie uur zijn we in ons overnachtingkamp. We zijn de enige gasten. Wij krijgen dan ook alle aandacht. We hebben drie uur de tijd om de zandduinen te beklimmen en te wachten op de zonsondergang. Wij maken een flinke zandwandeling op blote voeten. We klimmen en dalen behoorlijk. Wachten op de zonsondergang heeft echter geen zin, want het is bewolkt.
Als we in het kamp terugkomen, staat de muntthee klaar. Daarna douchen we en trekken ons joggingpak aan. Het enige nadeel in deze omgeving zijn de vliegen. We voelen ons soms net spelers in een Unicefreclame, vliegen overal en vooral bij je ogen. Maar als de zon weg is, verdwijnen ook de vliegen. De hele grote zwarte torren, spinnen, grote mieren en rupsen blijven wel.
We bekijken onze slaaptent. Een tent van leem met stro gemaakte muren. Het dak is van kamelenwol, en voor de ingang hangt een soort ikeakleed, maar dan zwaarder en dikker. Ik kijk eerst in bed. Gelukkig geen ongedierte. Het moet dus wel lukken vannacht.
We drinken een wijntje en wachten op het diner. Om half acht wordt de tajine rundvlees geserveerd. Vooraf krijgen we harera, een heerlijke soep. En natuurlijk mandarijnen toe. Ibrahim verdient echt een compliment. Het is keurig verzorgd en lekker.
’s Avonds zitten we tot half tien buiten en maken de Marokkaanse begeleiders van de dromedarissen muziek. De sterren staan hoog aan de hemel. Zo duidelijk en dichtbij hebben we ze in Nederland nog nooit gezien. Om half tien liggen we in onze gastenkamers.
Vrijdag 12 februari:
We zijn om half zeven op om de zonsopgang te bekijken. Daarna maken we een rit op een dromedaris. Na het ontbijt rijden we weer terug naar Foum Zguid. We zijn alle vier onder de indruk van de fantastische trip. We kunnen iedereen aanraden om bij reisbureau Tata een overnachting in de woestijn te boeken. Niet alleen voor de prijs, maar we zijn door deze jongen zo verwend met aandacht. Zijn leus is: ‘Mijn grootste wens is, dat iedereen het naar zijn zin heeft’. En dat is gelukt. ‘s Middags zitten we lekker in het zonnetje. In de namiddag brengen we in het dorp bij Ibrahim kleding en speelgoed voor de Nomadenfamilie en zijn familie en wisselen e-mailadressen uit. Als we bij een winkeltje groenten kopen krijgen we van Ibrahim allebei een zakje Marokkaanse parfum.
Henny is vandaag jarig. We sturen een sms’je en morgen sturen we de beloofde kaart met de Unoxmutsen als verjaardagscadeautje.
Zaterdag 13 februari:
We blijven vandaag nog een dagje hier. Even bijkomen. Piet heeft nog steeds veel last van zijn ribben. Met Ria gaat het nu goed. De hoestbuien zijn nagenoeg over. We gaan het dorp in om groenten en een kip voor vanavond te kopen. Groenten kopen wordt steeds moeilijker. We komen dan ook thuis met wat verlepte worteltjes, slappe tuinbonen, 3 grote aardappelen, 2 zachte rettich en een grote courgette. Totaal 9 dirham = 81 eurocent. Ja, wat wil je dan. We kopen nog een kip van 2 kilo voor 550 dirham (€ 5,-).
Vanavond wordt de tajine ingewijd. Hij staat al de hele nacht in het water. Straks naar het internetcafé om het weekjournaal en de foto’s door te sturen en dan lekker met een boek in de zon.. Lieve groeten en knuffels voor iedereen en tot volgende week.
Week 7: Van Agdz naar de Dades en Todra Kloof
Zondag 14 februari:
Valentijnsdag. Gisteravond weer geklaverjast en genoten van Sven Kramer. Op vakantie is het toch altijd fijn te zien, wat Nederlandse sporters presteren. We rijden vandaag naar Agdz. Maar 138 km, maar we doen er toch drie uur over. Het gaat steeds meer op piste rijden lijken, alleen hebben we beiden geen 4x4 drive.
Rond half een staan we op het dorpsplein in Agdz. We doen boodschappen. Voor het eerst sinds vier dagen zien we weer verse groenten en fruit op een marktje. We slaan dan ook voor een aantal dagen in: sperziebonen, verse doperwten, wortelen, sla, tomaten, paprika, komkommer, courgettes en natuurlijk sinaasappelen en mandarijnen. De laatste grote supermarkt was 30 januari in Agadir. En de volgende is in Marrakech. Daar zijn we eind februari. Tot die tijd is er dus de plaatselijke markt en kopen we in de kleine winkeltjes yoghurt en melk. Vlees zoeken we levend uit. We wijzen een kip aan en die wordt te plekke geslacht en van veren ontdaan. De eerste week hadden Piet en ik daar nog moeite mee, maar inmiddels is dat gevoel over.
Na het boodschappen doen zoeken we een internetcafé om de belevenissen van week 6 in ons weblog te zetten. Aan de overkant is een nieuwe camping. We zetten de campers daar neer. Piet en ik maken nog een wandeling van ruim 7 km en daarna jeu de boulen we met Peter en Ria. Aan het eind van de middag gaat Piet nog even naar een winkeltje aan de overkant. Hij ruilt 2 T-shirts, een sleutelhanger en een notitieboekje van Zeeman voor een heus Marokkaans kleedje, wat nu op onze tafel ligt. Mijn Valentijnscadeau. ’s Avonds kijken we naar het schaatsen van de dames. ’s Nachts regent het pijpenstelen.
Maandag 15 februari:
We rijden vandaag een deel door de Draa-vallei naar Tazzarine. Er wordt aan de weg gewerkt, dus we rijden weer een groot deel piste. Onderweg staat er een kudde dromedarissen op de weg. Blijft toch bijzonder. We stoppen in Nekob, het dorp waar de film Babel is opgenomen. We wandelen door het dorp. Om 12 uur zijn we in Tazzarine. We besluiten met elkaar naar camping Serdrar te gaan. Deze camping kan met de personenauto worden bereikt, maar we moeten wel 12 km piste rijden. Een uitdaging dus!!! De lucht achter ons wordt echter wel erg donker, zeg maar zwart. Na 3 km besluiten we om te draaien, het gaat behoorlijk waaien en we zijn in deze uitgestrekte vlakte wel een schietschijf. Dan gaat alles heel snel. In een mum van tijd zitten we in een zandstorm, de regen klettert op de camper en de wielsporen terug worden bijna onzichtbaar. Piet vindt echter feilloos de asfaltweg naar de camping in Tazzarine. We onderhandelen eerst over de prijs, die we te duur vinden en zoeken daarna een plaatsje. Binnen een half uur schijnt de zon weer en is het prachtig weer. Vanmiddag wandelen we door de palmentuin en drinken in het dorp Noss-noss. Peter koopt ossenhaas. De koe is net geslacht en we moeten wachten tot de ossenhaas is uitgesneden. Op de terugweg bellen we vanuit een telefooncel met Sanne en Rowan. We bellen de hele kaart leeg. Lekker om hun stemmen even te horen. Als we terugkomen op de camping is er een groep Duitsers met campers en caravans van Siwa-tours gearriveerd. Wij doen ons voordeel met hun verhalen.
Dinsdag 16 februari:
Vandaag gaan we naar Merzouga, ons zuidelijkste plekje in Marokko. Merzouga ligt 12 km van de Algerijnse grens in de uitlopers van de Sahara.
We stoppen eerst in Alnif, waar we de trilobieten (fossielen) uit het precambrium (meer dan 550 miljoen jaar oud) gaan bekijken. De volgende stop is Rissani. Vroeger was dit een van de belangrijkste handelscentra van de karavanen in de Sahara. Nu is het een rustige stad met een hele mooie en grote souk. Hier kunnen we natuurlijk weer niet omheen. We kopen mandarijnen, lente-uien, aardbeien, radijs, tomaten, sla, olijven en grote rieten manden. Piet koopt een nieuwe zonnebril (kan er weer eens een stuk gaan!) een echte Rayban (ha, ha, denkt ie) voor € 2.70. Om twee uur zijn we na weer een prachtige rit in Mergouza op camping les Pyramides. We zoeken een plekje en worden op de thee uitgenodigd bij de eigenaar. Onze lunch vandaag: een groot Marokkaans plat brood ingesmeerd met mosterd, daarop kruidenzuurkool en runderknakworst. We kunnen nog net buiten eten. Daarna steekt de zandstorm weer op en duiken we de camper in. De temperatuur is echter weer prima vandaag 25⁰.
Woensdag 17 februari:
Ria en Peter staan vroeg op voor de zonsopgang in de woestijn en maken mooie foto’s. Wij genieten lekker in bed vanuit ons raam van de mooie kleuren.
Wasdag. De zon schijnt fel, maar er staat ook een stevige woestijnwind, dus de was is zo droog. ’s Middags gewandeld, thee gedronken bij de eigenaar van ‘Petit Prince’, de camping waar Ria en Peter vorig haar hebben gestaan. Terug gelopen door het palmenbos en over de grote duinen. We maken in het zand een foto met de groeten van ons aan alle kleinkinderen en sturen die ’s middags per email naar hun. Even lekker geskypt met Liset, Bram, Caro, Luc en Antonie. Vanavond eten we in het restaurant. We krijgen een driegangen menu: vooraf tomatensalade met stokbrood, dan tajine Kalia (een gerecht met kip, groenten en overdekt met gebakken eieren) yoghurt met stukjes appel toe en als besluit natuurlijk muntthee. We drinken er 1 ½ liter Marokkaanse whisky bij. Totale kosten voor vier personen 250 dirham (€ 22,50).
Morgen gaan we naar de Todra kloof. Op onze kaart betekent dit, dat we voor het eerst weer een stukje naar boven gaan.
Donderdag 18 februari:
Het heeft de hele nacht geregend. Voor ons dus vandaag geen wandeling naar de zonsopgang. We rijden over Rissani, waar Piet nog een zonnebril koopt. De straten in Rissani staan onder water. Oppassen voor openliggende putten, want die worden niet afgeschermd. We nemen de R702 naar Tinejdad. Vlak voor we de weg naar Tineghir nemen blijkt de weg onder water gelopen te zijn. We moeten zeker 40 cm door het water rijden. We besluiten eerst te lunchen en dan te kijken of we dat doen. Het alternatief is n.l. 90 km terug rijden. Als we personenauto’s, vrachtwagens en bussen door het water zien rijden, doen wij het ook. Bij Tineghir 55 km verder, staan we voor hetzelfde probleem. Men is hier al bezig met bulldozers de modder en de stukken palm van de weg te verwijderen. Ook hier lukt het ons aan de andere kant van het water te komen. Het wordt minder leuk als we drie km verder nog eens worden geconfronteerd met een ondergelopen weg. Deze keer moeten we zeker 60 a 70 cm door het water. Er blijken ook nog grote gaten in de weg geslagen te zijn. We staan ruim een uur stil en zien auto’s tot aan de motorkap door het water rijden. We blijven twijfelen, omkeren en 5 km terug een camping pakken, of de gok wagen. Dan zien we aan de andere kant een camper, die de gok waagt en goed aan onze kant komt. We gaan! Ria gaat voorop. We rijden heel rustig, toch spat het water af en toe bovenop de motorkap. Eenmaal aan de overkant wijzen omstanders naar de voorkant van de camper. We zetten hem aan de kant en zien dat de nummerplaat aan een kant is losgeslagen. Gelukkig hebben we tirerip en zetten hem vast. Dan rijden we de laatste 8 km naar camping Atlas. Het is vandaag voor het eerst koud en doen we de kachel aan.
Vrijdag 19 februari:
Blauwe hemel. Temperatuur buiten 9,3⁰. Wat een verschil. Voor het eerst sinds vijf weken trekken we overdag een truitje met lange mouwen aan.
Het heeft vannacht erg gewaaid en de campingeigenaar raadt ons af de Todrakloof in te rijden. Na het avontuur van gisteren nemen we deze raad gelijk aan. Rustdag? Nee, poetsdag. De campers worden van binnen en buiten een keer goed onderhanden genomen. In de bak bij onze gasflessen vinden we nog een laag modder en steentjes van gisteren. De hemel blijft blauw, de zon schijnt lekker, de wind valt mee, maar de temperatuur komt niet boven de 13⁰. Onze reisgenoten zitten onder een blauwe deken in de zon.
Zaterdag 20 februari:
Vandaag rijden we met de camper door de Todrakloof. Voor de film Lawrence of Arabia zijn hier scènes opgenomen. De Todra komt in deze kloof nooit droog te staan. We krijgen nog een paar obstakels door de hevige regen van woensdag, maar het is goed te doen. We voelen ons echt heel nietig tussen deze twee immens hoge muren.
We rijden terug naar Tineghir. Er mankeert iets aan de ophanging van de uitlaat van de camper van Peter en Ria. Als de camper wordt gerepareerd verkennen wij met een Nederlands sprekende Marokkaan de Joodse wijk, de markt voor vrouwen en een kruidenwinkel. We maken kennis met saffraan, komijn en een zeer speciaal mengsel van 45 kruiden. Peter kan natuurlijk geen weerstand bieden aan het aroma en koopt 50 gram van deze kruiden. Daarna gaan we naar de souk. Hier kopen we eieren, sinaasappelen, mandarijnen, noten en bij de slagers lamskoteletjes, kip en ik verwen mezelf met een stukje runderlever. Heerlijk met gebakken uitjes, tagliatelle en rode kool vanavond.
We overnachten op de camping in Ait Oudinar. Vanavond onze wekelijkse klaverjasavond. Deze eindigt in 1 -1. Alle partijen weer tevreden.
Week 8: van de Dadeskloof naar Marrakesh. Liset en Anke
komen!
Zondag 21 februari:
We rijden vanmorgen in de Dadèsvallei en door de Dadèskloof. Deze rit is een hoogtepunt van deze vakantie. Bijna om elke hoek willen we stoppen en een filmpje of foto maken. Adembenemend mooi. De pas is op 2800 meter en ligt nog vol sneeuw. Onderweg zien we langs de steile bergwand het geraamte van een ezel liggen. Op het plateau eronder zijn de botten van de poten te zien. Zelfs hier zien we nog een herder met schapen en geiten, die langs de steile wanden nog wat groen proberen te snoepen. We hebben prachtig weer en af en toe schijnt de zon heerlijk. Overal zien we vrouwen de was doen in de rivier. Wat doen wij toch moeilijk.
We lunchen op het hoogste punt van de pas. Daarna rijden we naar Boumaine ed Dadès. Peter en Ria willen hun weekjournaal verzenden in een internetcafé. De dongel laat ons al een week in de steek. Onze harde schijf raakt aardig vol van alle indrukken die we opdoen. We zijn echt toe aan een paar rustige dagen. Om vijf uur zijn we op camping Palmaire in Skoura. Tijd voor een wijntje (ja, we zijn zuinig, maar de bodem komt in zicht)
Maandag 22 februari:
We zijn in de streek van de 1000 kashba’s. Vandaag gaan we met de eigenaar van de camping een wandeling maken naar een kashba. De wandeling zal twee uur duren. We vertrekken om 10 uur in een busje, omdat we de rivier moeten oversteken en dat kan niet te voet. We zijn in totaal met 11 personen: 2 Fransen, 5 Engelsen en wij. Uiteindelijk zal de wandeling vijf uur duren. We drinken onderweg thee met amandelen, pelpinda’s en choclats (een verzamelnaam voor allerlei nootsoorten). Tot slot worden we rondgeleid in de kashba, die ook op het biljet van 50 dirham staat.
Om vier uur pakken we de fiets naar de souk in het dorp en slaan groenen en fruit in. Piet koopt een fles cola light: 1 liter voor € 0,72. Als we terugkomen op de camping staan er 20 campers van de NKC. Zij maken de Marokko-reis. Even gniffelen hoor. Weet je nog Hans en Annie, ’s avonds bespreking van de reis van morgen en allemaal aanschuiven op de camping. Brrrrrrr, nooit meer!!!
We zitten nog even buiten en dan gaat Peter een heerlijk diner voor ons maken.
Dinsdag 23 februari:
Rustdag. We hebben het allemaal nodig om alle indrukken te verwerken. Het is heel warm en de zon staat aan een strakblauwe hemel 28⁰. De groep NKC’ers maken de wandeling, die wij gisteren hebben gemaakt. Wij fietsen naar het dorp om te bellen naar Anke en Aartje (Vandaag lazen wij op ons weblog, dat zij is gevallen met de gladheid en haar heup heeft gekneusd). ’s Middags wandelen we naar de rivier. Vanavond eten we tajine kip divin (betekent tajine van Allah) in het restaurant. Het smaakt echt hemels. ’s Avonds staan we weer snel met onze voeten op de aarde, als we zien hoe Sven Kramer de verkeerde baan neemt en goud op de 10 km mist. Maar…. Wat een sportmensen. Wij nemen er onze zonnehoed voor af.
Woensdag 24 februari:
Uitslapen, we ontbijten buiten en ik stel aan Piet voor Anke en Liset dit weekend over te laten komen naar Marrakech. Ik verlang echt naar alle meiden, maar weet dat Carolien dit weekend naar de Elzas gaat met vrienden. ’t Is even overleggen, maar dan krijg ik toch carte blanche en ga op internet kijken wat de mogelijkheden zijn. Ik vind wat en sms Liset en Ank of het überhaupt mogelijk is. Tijdens het wachten zonnen we(vandaag ruim 30⁰) en lees ik mijn boek van Donna Leon ‘bedrieglijke zaken’ uit. We proberen ook nog de luifels, die we gekocht hebben. Prima koop!!! Vanmiddag lopen we door de rivier naar de overkant en maken we een flinke wandeling. De NKC-groep is vanmorgen op weg naar Tineghir vertrokken en wij zijn nog de enige gasten op de camping. Als we terugkomen zijn er nog twee Nederlandse campers. Dan krijg ik een sms van Liset, dat we kunnen komen. Peter is zo lief de dongel uit te lenen en dan gaan we een betaalbare vlucht zoeken. Dat lukt. De meiden zijn vrijdag om half drie in Marrakech. Wij vinden het echt een cadeautje! De dongel gaat snel naar Peter en Ria om te skypen met Thiery, Patricia en Jill. Daarna zitten we nog heerlijk buiten. Peter en ik hebben allebei kip gebakken. Ria bakt frites, ik maak een salade en kook wortelen en erwten en dan zitten we om zeven uur nog buiten te eten. Het is nog lekker zacht en we genieten dan ook met volle teugen. Na het eten wassen we af en gaan allemaal (inclusief Arie) douchen. Morgen naar Marrakech!
Donderdag 25 februari:
Gefeliciteerd met je verjaardag Rinie! Vandaag weer een prachtige rit naar Marrakech over de Tizi-n-Tichapas van 2260 m hoog. We verbazen ons elke rit weer over de mooie natuur in de verschillende delen van Marokko. En we hebben weer prachtig zonnig en warm weer.
Het wordt een lange rit. We passeren eerst Ouazarzate en de filmstudio’s. We hebben besloten het verkennen van deze stad voor een volgende keer te bewaren. Om vier uur zijn we in de Marjane van Marrakech en om half zeven staan we gesteld op camping Relais in het Noordwesten van Marrakech. Het is vandaag 32⁰ geweest. We zijn allemaal moe en zitten nog even lekker met een glaasje buiten. Morgen wordt een spannende dag. Om 14.45 uur komen Liset en Anke aan op het vliegveld van Marrakech. Heerlijk om even een stukje thuis bij ons te hebben.
Vrijdag 26 februari:
We krijgen al vroeg een sms’je van Liset: 2 uur vertraging vanaf Brussel. Wij bestellen ondertussen bij de receptie alvast een taxi naar de luchthaven om 15.30 uur. We proberen wat te lezen, maar onze gedachten zijn bij de meiden en onze blikken gaan steeds naar het mobieltje. Om 13 uur Marokkaanse tijd gaan ze dan echt de lucht in. Het wordt steeds warmer vandaag. Als we naar het vliegveld rijden geeft de thermometer ruim 34⁰ aan. Om 17.17 uur landt het vliegtuig uit Brussel. Het duurt even voor de meiden naar buiten komen. Oorzaak: Liset reist op een ID-kaart (alleen geldig in Europa). Gelukkig hebben ze een verblijfadres bij de reis. Er moeten de nodige papieren extra worden ingevuld, maar dan komen ze eindelijk.
We nemen de bus naar het centrum en dan een taxi naar hotel ‘la maison des Oliviers’. Het is zeker 8 a 9 km rijden, maar daar heb je dan ook wat voor. Ze krijgen een luxe suite met een heus hemelbed, bad, douche en een eigen tuin. Ze kleden zich gauw om en dan gaan we met de taxi weer terug naar het centrum van Marrakech. We lopen over het Jema el Fnaa plein. Het is erg druk en gezellig. Eettentjes, kraampjes met allerlei noten en vers sinaasappelsap, gokspelletjes, schoenpoetsers, gidsen. Je kunt het zo gek niet bedenken of het is er. We lopen eerst naar restaurant Argana en zoeken een plaatsje op het balkon op de eerste verdieping met uitzicht op het plein. We bestellen tajine kip, couscous kip en een Marokkaanse salade. We hebben alle vier trek, het is inmiddels acht uur. Daarna gaan we de souk in. Liset heeft aanleg om af te dingen, Anke vindt het moeilijker en heeft al gauw te doen met de verkopers. Binnen een uur heeft ze dat afgeleerd. Met een tas vol nootjes, tollen, boekenleggers, sleutelhangers, kleine tajines, magneetstickers en een heus voetbaltenue zetten we om 10 uur de meiden in een taxi terug naar het hotel. Morgenochtend om 11 uur hebben we afgesproken voor Maroc Poste op het Jema el Fnaa plein.
Zaterdag 27 februari:
We rijden met de camper naar het parkeerterrein achter de grote moskee in Marrakech. Ria en Peter blijven hier vannacht slapen en wij slapen met de meiden op het parkeerterrein van der luchthaven. Om 11 uur worden Anke en Liset met de taxi keurig op het parkeerterrein gebracht. Koffers in de camper en de soek in. Het is vandaag ruim 30⁰ met een heerlijke wind. We splitsen en spreken met Ria en Peter om twee uur in een restaurant. Dan begint onze strooptocht langs alle kraampjes. Afdingen wordt een sport en we doen goede zaken. S’Middags eten we tajine en couscous met z’n zessen in een lokaal eettentje. Om drie uur zijn we allemaal uitgeteld. Ria en ik stellen voor met Liset en Ank naar de hamam te gaan. De ober van het eettentje brengt ons door allerlei steegjes in een prachtige hamam, waar we allemaal een half uur heerlijke massage en drie kwartier hamam ondergaan. We worden van top tot teen gewassen, gescrubd en geolied. Om half zeven zijn we weer bij de campers en de mannen. We eten een stokbroodje en gaan dan (helemaal opgefrist) voor de laatste keer het plein op en de soek in.
Daarna rijden we naar het vliegveld, parkeren de camper, drinken nog wat en liggen om elf uur plat.
Zondag 28 februari:
We zijn om half vijf op, eten wat en dan brengen we List en Ank naar de vertrekhal. Tickets ophalen, nog een paar dikke knuffels en om half zes zwaaien we ze uit.
Meiden bedankt, het was voor ons echt een cadeautje!
Op naar Ouzoud vandaag.
Week 9. De laatste week Marokko!
Zondag 28 februari:
Nadat we Liset en Anke hebben uitgezwaaid gaan we op weg naar Ouzoud. We zijn een beetje stil, het was ook zo gezellig en warm. We rijden vandaag voor het eerst sinds twee maanden alleen. Het weer is goed omgeslagen, van gisteren 34⁰ naar vandaag 19⁰ en regen, regen en nog eens regen. Jammer, want we passeren een aantal mooie marktjes, maar vandaag willen we niet door de modder stappen. Om 12 uur zijn we op camping Zebra in Ouzoud. Renate en Paul verwelkomen ons. Een uurtje later zijn Ria en Peter ook gearriveerd. Vanaf morgen hebben we een prachtige plek op een plateau met eigen prieel, water en een prachtig uitzicht op het dal. Als ik mijn crocs wil pakken, kom ik tot de ontdekking, dat ik die in de hamam in Marrakech heb laten staan.
Maandag 1 maart:
De zon schijnt, de lucht is strakblauw. Voor het ontbijt zetten we de camper al op het terras. We lopen vanmorgen naar het dorp over het ezelpad. Joop wordt vandaag 75 jaar. Natuurlijk willen we hem allebei feliciteren. Daarna bellen we ook pa en ma. Daar gaat het gelukkig weer goed. Piet koopt een verjaardagscadeau voor mij in een stalletje. Ik mag het nog niet hebben, maar ben er nu al blij mee. Nog ruim drie weekjes wachten. ’s Middags gaan we met Ria en Peter naar de watervallen van Ouzoud. Onderweg erheen lopen we door een apenbos. Arie wordt helemaal gek en de apen zijn poepnieuwsgierig naar dit rare beest. Een grote aap vindt het minder en laat zijn slagtanden zien, als Piet met Arie in de buurt komt. Het is weer een spannende dag voor onze hond: loslopende schapen, waar ze achteraan gaat, apen, katten, ezels. Piet vraagt zich af, of er nog een filmpje zonder geblaf kan worden gemaakt. Gelukkig overstemt de waterval deze keer het geblaf.
Vanavond nog lekker tot half zeven buiten gezeten. We nemen de komende week door. Afspraak: a.s. maandag 8 maart verlaten we Marokko en steken we over naar Spanje. Morgen blijven we met mooi weer nog een dag in Ouzoud en gaan we lekker wandelen. Woensdag rijden we dan naar Kenitra. Daar overnachten we. Donderdag zijn we dan op tijd in Meknès. Vrijdag gaan we Meknes in. Zaterdag naar Chefchaouèn. We kunnen dan deze stad zondag bezoeken. Maandagmorgen het laatste stukje naar Tanger.
Dinsdag 2 maart:
Antonie wordt vandaag 5 jaar. Happy birthday lieverd.
Het heeft de hele nacht geregend. We rijden dus vandaag naar Kenitra. De route is weer magnifiek. We klimmen en dalen. Jammer dat het zo regent. Natuurlijk zijn ook nu weer verschillende wegen onder water gelopen en moeten we door het water. De kuilen in de weg zijn vandaag niet te tellen. Zelfs de TV schudt voor het eerst in de kast en moet ik ondersteunen met handdoeken. Om 12 uur zijn we in Beni Mellal. We zoeken een internetcafé op. Via skype kunnen we Antonie zelfs toezingen op zijn verjaardag. De aanwezige Marokkanen kijken ons raar aan als Piet en ik samen voor de leptop ‘happy birthday’ zingen. Om half vijf rijden we Kenitra binnen. Er is geen camping. We worden naar het parkeerterrein van het politiebureau geleid. Daar mogen we overnachten. Het regent weer!!
Woensdag 3 maart:
Gemeenteraadverkiezingen in Nederland!. In december hebben we al geregeld, dat onze stemmen meetellen. Berry zorgt hiervoor. Wij rijden vandaag naar Meknès. Na een hele nacht regen is het nu droog. Temperatuur 13⁰. De wateroverlast vandaag valt mee, de kuilen zijn weer talrijk. Om half twaalf staan we in Meknès bij het Mausoleum van Moulay Ismail, de Zonnekoning van de Maghreb. Hij liet de grootste stallen van het land bouwen, bezat 30.000 slaven en trouwde met 500 vrouwen, nadat Marie-Anne van Bourbon (een buitenechtelijk dochter van Lodewijk de veertiende) hem had afgewezen. Wij dwalen vandaag weer heerlijk in de Medina over de marktjes (voor het eerst alleen. Ria en Peter willen graag samen). Het weer is afwisselend, een beetje zon en een beetje regen. We bezoeken het mausoleum van Moulay Ismail en de ingestorte minaret van de El Berdainmoskee. Deze stortte vorige week bij hevige regenval in. Twee en veertig mensen kwamen om tijdens het gebed. Aan het eind van de middag zien we elkaar weer. We kletsen even bij. Daarna parkeren we bij het paleis van Justitie langs de stoep. Hier volgen we de gemeenteraadsverkiezingen en krijgen we van Janny Richter en van Berry de uitslagen ge-sms’t. Bedankt hiervoor lieve mensen. ’t Is even slikken als we de getallen zien, maar gelukkig hebben onze stemmen het verlies met twee stemmen gecompenseerd.
Donderdag 4 maart:
Lekker geslapen. Om half zes wakker, want we staan naast de moskee, dus we genieten mee van de imam. Om kwart voor tien gaan we wandelen naar de Ville Imperiale, het tweede Versailles van Moulay Ismail. We bezoeken de grenier, de graanopslagplaats. Helaas kunnen we de stallen ernaast, waar 15000 paarden gehuisvest waren, door instortingsgevaar niet bezoeken. Wel zitten we heerlijk in de zon bij de vijver van Agdal. Deze vijver was de watervoorraad voor de paarden en in geval van langdurig beleg door de vijand was watervoorziening gewaarborgd. Het water wordt aangevoerd door een 20 km lang kanaal vanuit de bergen.
Rond de middag zijn we weer terug op het plein bij de camper. Wij lopen nog even naar de souk om brood en fruit te kopen. We lusten heel graag noga, maar als we het standje bekijken is onze trek over. ’s Middags melden Ria en Peter, dat ze vinden dat de smuk van met elkaar reizen eraf is. Wij besluiten met elkaar apart verder te gaan. Jammer. Om kwart voor vier nemen wij afscheid en rijden naar Moulay Idriss. Om half vijf staan we gesteld op de camping. Er staan nog twee campers. Na een half uur komen er nog tien Franse, twee Duitse, een Portugese en een Zweedse camper binnen. We wisselen leuke adressen in Marokko en Portugal uit. Morgen weer verder.
Vrijdag 5 maart:
Wij zijn vroeg wakker. Om half negen rijden we over Volubilis naar Chefchaouèn.
De camping ligt boven de blauwe stad op 600 m. ’s Middags lopen we de trappen af naar het stadje. Piet gaat weer naar de kapper. Later drinken we een Nos-Nos op een terras. We nemen er een pannenkoek met geitenkaas en honing bij. Een traktatie. Tegen de avond nemen we een kleine taxi terug naar de camping en zitten we nog lang buiten te genieten van het uitzicht over het dal.
Zaterdag 6 maart:
We rijden vandaag naar Tanger. Het weer is slecht, we moeten weer door het water rijden en de gaten ontwijken. We zijn rond een uur bij de haven in Tanger. We wikkelen alle formaliteiten af. De camper gaat door een scan. Wij krijgen een formuliertje, dat alles in orde is en zetten daarna de camper in de rij bij poort 1. Na twee uur moeten we verhuizen naar poort 5, want daar komt de boot. Achteraf blijkt, dat Acciona vandaag niet meer vaart. Het kantoor is gesloten en we moeten weer terugrijden naar poort 1. We zien hoe onder een aantal vrachtwagens jonge verstekelingen worden aangetroffen. Zij worden behoorlijk aangepakt en afgevoerd met handboeien aan. We maken kennis met een Frans echtpaar, dat achter ons staat en ook alle verhuizingen vandaag heeft meegemaakt. Er zijn heel veel wachtende vakantiegangers en ook Nederland sprekende Marokkanen. Zo wordt het met elkaar heel gezellig en liggen we nog laat op bed. Veel slapen doen we vannacht niet. De hele nacht worden de containers met trailers aan en van boord gebracht. En het regent de hele nacht. Om half zeven sta ik dan ook al in de rij om de datum van vertrek in onze paspoorten te laten aanpassen.
Zondag 7 maart:
Als het allemaal meezit, verlaten we vandaag toch echt Marokko. Met een beetje weemoed, want het land heeft ons beider hart gestolen. We staan nu sinds gisteravond bij poort 1 in de rij. Om negen uur zal de boot komen. Het wordt 11.15 uur en van poort 5. Een beetje gelaten rijden we er weer in colonne naar toe. Gelukkig, om half twaalf (Marokkaanse tijd) varen we uit met de snelboot (een catamaran). Om twee uur Europese tijd gaan we aan wal in Algeciras. We rijden door naar El Rocio vlakbij Huelva (nog net Spanje). Als we op ons plekje staan worden we verrast door Ria, die gedag komt zeggen. We zetten de schotel weer terug op de Europese stand, eten lekker en daarna douchen we. De was gaat in de wasautomaat. Morgen gaan we de omgeving verkennen.
Maandag 8 maart:
Het heeft de hele nacht geregend. Het is nu droog, dus hang ik de was buiten. Ria en Peter gaan vandaag weer verder en komen gedag zeggen. ’s Middags lopen wij naar het dorp. El Rocio blijkt uit alleen zandstraten te bestaan. Door de grote wateroverlast hebben de straten veel gaten en kloven. Auto’s zigzaggen over de weg. Het lijkt een film. Gelukkig hebben we de paraplu meegenomen, want het regent nog steeds.
Dinsdag 9 maart:
We gaan vandaag naar Tavira. Het is droog en het zonnetje probeert door de wolken te komen. Als Piet de auto start brandt het lichtje dat een elektronische storing aangeeft. In het boek staat dat we onmiddellijk naar een garage moeten. We rijden door het natuurreservaat de Donana naar Huelva. Ongelooflijk hoeveel stukken bos er onder water staan. In Huelva vinden we snel een Renault garage.
Ik ga boodschappen doen bij de Lidl. Piet blijft bij de auto. De storing in de auto blijkt niet dringend te zijn. We kunnen dit in Nederland laten repareren. Om twee uur zijn we op de camperplaats bij de haven in Tavira. Oh ja, Portugal heeft ook weer een andere tijd. We zetten het horloge weer een uur terug.
’s Middags wandelen we door het dorp. We belanden al snel in een winkel van het Portugees voetbalelftal. Shirts, ballen, armbandjes, noem maar op. Natuurlijk kunnen we de verleiding weer niet weerstaan. Inmiddels is de hemel strakblauw en pikken we lekker een terrasje.
Woensdag 10 maart:
Eerst naar de visafslag om vis voor vandaag te kopen. Dan naar Quarteira. Lekker zonnig weer. We staan aan de boulevard en maken twee keer een flinke wandeling over de boulevard naar de haven.
’s Middags gaat de vis op de barbecue. Morgen naar Henny en Peter.
Donderdag 11 maart:
Heerlijk weer. Zonnig en droog. We rijden over de N125 naar Portimao. We parkeren de camper en maken een heerlijke strandwandeling. Om half drie zijn we in Luz bij Henny en Peter. Peter rijdt met Piet naar een prachtig plekje aan zee, waar we de camper parkeren. Dan lopen we met elkaar terug naar hun vakantiehuis. We zitten nog heerlijk op het terras in de zon met uitzicht op zee. We hebben heel wat bij te kletsen en de tijd vliegt om. Henny maakt een heerlijke ovenschotel en om half elf brengen zij ons naar onze slaapplaats aan de zee.
Vrijdag 12 maart:
Rowan is jarig. Acht jaar!!! Om 10 uur zijn we bij Henny en Peter. We hebben de camper meegenomen en bij Henny en Peter achter gezet.
We douchen en ik stop een lichte was in de wasautomaat. Dan gaan we naar het internetcafé om met Rowan te bellen. ‘Natuurlijk zingen we ook voor hem. ’s Middags gaan we in Lagos wandelen. We klimmen over de rotsen en hebben prachtig uitzicht op de kliffen. Peter is een geweldige gids. ’s Avonds eten we bij de plaatselijke Chinees met elkaar. We genieten alle vier van de lekkere gerechten. Om half elf liggen we. Morgen gaan we door naar het uiterste puntje van Europa: Cape Sao Vicente.
Zaterdag 13 maart:
We halen broodjes en ontbijten bij Henny en Peter. We vullen het water in de camper aan, want we willen het weekend vrij gaan kamperen op de kaap. Dan gaat om half 10 (half elf Nederlandse tijd) de telefoon: Carolien. Aan haar stem hoor ik gelijk, dat er iets is. Dirk is dood, vanmorgen is hij aangereden en zijn nekje gebroken, de buurman kwam het zeggen, de dader is doorgereden. We voelen veel verdriet voor hen allemaal. Twee hondjes in een paar weken is niet te bevatten. We proberen Carolien te troosten. Dan vertelt ze in haar verdriet, dat ook opa in het ziekenhuis ligt. Wij schrikken en horen dan, dat mijn vader een hele lage bloeddruk en een pols van 26 had. Hij is met de ambulance naar Gorinchem gebracht. Liset belt al snel na het telefoontje van Carolien en wij horen de details. Anke en zij zijn vanmorgen vroeg al gebeld en naar opa en oma gereden. Opa gaat met de ambulance naar Gorinchem en de meiden gaan met oma mee. We besluiten de vakantie af te breken en rustig en veilig naar huis te rijden. Om elf uur nemen we afscheid van Henny en Peter. We rijden naar Cape Sao Vicente, eten een bakje fruit en stippelen de route uit.
We rijden om twaalf uur van de kaap en zijn om zes uur ’s avonds 50 km boven Sevilla. Dan krijgen we een sms’je van Liset, dat Pim met voetballen zijn duim heeft gebroken. Hij is behandeld in het Beatrix ziekenhuis in Gorinchem door dezelfde arts als opa vanmorgen. De art en de verpleegkundigen voelen mee met zoveel ellende op een dag.
Morgen proberen we weer een flink stuk dichter bij iedereen te komen.
Zondag 14 maart:
Vroeg op. Toch een eitje bij de broodjes, die Piet in het restaurant heeft gekocht. Om half negen rijden we. Het is zonnig, maar fris. Het gaat heerlijk, weinig vrachtwagens. Om vier uur ’s middags staan we 630 km verder in Cavia op de camping, vlakbij Burgos. Er is internet, dus we gaan gelijk bellen. We kletsen even lekker met Carolien en met mama en Anke.
Maandag 15 maart:
We zijn vroeg op. De elektrische kachel heeft de hele nacht op 2 gestaan. Buiten is het – 2,2⁰. Binnen 14⁰. We ontbijten en rijden om 8.35 uur. We krijgen een sms’je van Liset: “Lang geleden, dat ik bij oma heb gelogeerd. Ga nu boodschappen met haar doen en dan naar het ziekenhuis naar opa”. We zijn trots op de meiden. Ze hebben het erg druk nu met opa en oma. Daarom willen wij ook snel naar huis. Maar onze veiligheid staat voorop.
Het is vandaag veel drukker. Toch hebben we er om 16.30 uur weer 595 km opzitten.
We zitten nog lekker buiten en wandelen in het park.
Dinsdag 16 maart:
Het heeft weer gevroren. We zetten om half zeven de gaskachel aan. Om acht uur rijden we en om vier uur staan we op de parkeerplaats bij Ikea in Parijs Franconville. Even de benen strekken met Arie in het winkelcentrum in de buurt. Het was een heerlijke dag. Te mooi om de hele dag in de auto te rijden. Na het eten lopen we samen de Ikearoute. Nog een dag, dan zijn we weer thuis. Vandaag gereden 543 km. Pittig!
Woensdag 17 maart:
De laatste etappe. Nog ruim 500 km. Het duurt even voor we Parijs uit zijn, maar dan maken we toch weer een mooie rit over Valenciennes, Bergen en Brussel naar Nederland. We zijn om drie uur in het Beatrix ziekenhuis in Gorinchem. Sanne vliegt ons om de nek, gevolgd door Anke. Pa zit in bed en heeft praats voor tien. Morgen krijgt hij een pacemaker. Na het bezoekuur rijden we naar Liset, Arjan, Pim en Bram. Pim geniet van alle aandacht voor zijn gebroken duim. We zien hoe hij zelfs een pijl en boog kan spannen met deze handicap. Om half zes zijn we thuis. We halen alleen de was eruit en maken de koelkast leeg.
Donderdag 18 maart:
Vandaag heeft pa zijn pacemaker gekregen. Alles is goed gegaan. Hij mag waarschijnlijk zaterdag al naar huis. Wij kunnen onze draai nog niet goed vinden, maar dat zal volgende week wel beter gaan.
Dit zijn de laatste alinea’s van een fantastische reis. Ria en Peter bedankt! Door jullie hebben wij Marokko leren en kennen en … Marokko heeft ons hart gestolen.
Voor alle ‘toesjoeranroet’ lezers: Wij hebben begrepen, dat iedereen elke week op een nieuw verslag zat te wachten. Wij van onze kant waren elke week weer nieuwsgierig naar de reacties op het verslag en/of de foto’s en genoten hiervan. Bedankt allemaal. En wie weet tot volgend jaar vanuit ???????